Forthside Bridge

Stirling – położone w centralnej Szkocji nad rzeką Forth miasto, będące administracyjną stolicą hrabstwa Stirling. To właśnie tu w maju 2009 roku oddano do użytku nietypową kładkę dla pieszych, która na pierwszy rzut oka zdaje się przeczyć zasadom inżynierii. Obiekt, sprawiający wrażenie chaotycznego, powstał dzięki zastosowaniu zasady tensegrity. Najprościej mówiąc tensegrity to taka konstrukcja, w której elementy ściskane i rozciągane wzajemnie się stabilizują. Za projekt odpowiedzialne jest biuro Wilkinson Eyre Archite and Gifford for Nuttal, natomiast konstruktorzy to Peter Curran i Steve Thompson. Konstrukcja ma 113,4 m długości, przy czym rozpiętość głównego przęsła to 88,2.

www.flickr.com

Kładka Stirling Forthiside Bridge, która połączyła centrum miasta z nową, powstałą na obrzeżach rzeki Forth dzielnicą, miała nie tylko ułatwić pieszym komunikację, ale również stanowić symbol równości obu dzielnic. Najbardziej charakterystyczny element konstrukcji to dwie kratownice typu Fink truss. Ich nazwa pochodzi od nazwiska ich wynalazcy – niemieckiego inżyniera i architekta Alberta Finka. W kładce Forthside Bridge kratownice nie dość, że nie są tradycyjnie symetrycznie, to stopniowo zmieniają się na długości. Ponadto odwrócono je w taki sposób, by mogły być elementem podwieszającym pomost. Wszystko to czyni je konstrukcją unikalną na skalę światową.

http://www.flickr.com/photos/swalophoto/5670285224/sizes/o/in/photolist-9D4Gfm/

Każda z kratownic składa się z 8 stalowych masztów oraz krzyżujących się cięgien. Dwa skrajne maszty to utwierdzone w fundamencie pylony, natomiast sześć pozostałych – słupki połączone z pomostem. Maszty różnią się wysokością, średnicą i nachyleniem. Przykładowo wysokość najwyższego masztu wynosi 30 m, natomiast najniższego 13 m, a różnica pochylenia pomiędzy sąsiednimi masztami to 5 stopni. Ogromnym wyzwaniem był wybór odpowiedniej technologii budowy. Ze względu na lekkość i asymetryczność obiektu, zrezygnowano z początkowo branej pod uwagę metody wspornikowej. Ostatecznie zdecydowano o wzniesieniu kładki przy użyciu czterech tradycyjnych tymczasowych podpór montażowych. By ułatwić transport i montaż stalowy pomost został podzielony w wytwórni na 5 sekcji. Po wykonaniu fundamentów zamontowano skrajne maszty i połączono je z żelbetową podporą. Pozostałe części wznoszono od strony wschodniej na zachód i łączono je systemem TCB (Tension Control Bolts). Następnie symetrycznie (zaczynając od końca kładki i idąc ku środkowi) napięte zostały kolejne cięgna, co umożliwiło usunięcie tymczasowych podpór. Ostatnim etapem była budowa schodów, montaż wind i szklanych balustrad.

www.rowecord.com

Forthside Foot Bridge niewątpliwie należy do jednych z najbardziej oryginalnych kładek dla pieszych na świecie i stanowi świetny przykład zastosowania konstrukcji tensegrity w mostownictwie. Trzeba jednak pamiętać, że konstrukcje tego typu, choć piękne, to wymagają bardzo szczegółowej analizy - zarówno statycznej jak i dynamicznej, a także nie nadają się do mostów poddanych dużym obciążeniom.

Marta Wojciechowska

Posted in: Forthside Bridge, kładka dla pieszych, Marta Wojciechowska, Stirling, Tensegrity